Yojimbo (digitale restauratie)

Het werk van Kurosawa, de grootmeester van Japanse film, geldt als één van de meest invloedrijke oeuvres uit de filmgeschiedenis. Deze zomer vertonen we vijf van zijn klassiekers in Slieker: ‘Seven Samurai‘, ‘High and Low‘, ‘Yojimbo‘, ‘Ikiru‘ en ‘Ran‘.

Een sluwe samoerai-huurling wil een door terreur geteisterd dorp van corruptie bevrijden. De rondtrekkende samoerai Sanjuro Om arriveert in een negentiende-eeuws dorp waar hij al zijn vindingrijkheid en vechtkunst gebruikt om twee lokale misdaadbazen tegen elkaar op te zetten. Hij zet de oorlog tussen de twee kwaadaardige clans handig om in zijn voordeel.

In ‘Yojimbo’ zijn bijna ieders daden twijfelachtig: vuur wordt met vuur bestreden. Kurosawa’s spannende, vermakelijke film veranderde het westerngenre voorgoed en blijft een van de meest invloedrijke films aller tijden. Sergio Leone inspireerde zich op ‘Yojimbo’ voor zijn spaghettiwestern ‘A Fistful of Dollars’ (met Clint Eastwood) en Walter Hill maakte de remake ‘Last Man Standing’ (met Bruce Willis). Vergelijkbare verhaallijnen zijn te herkennen in ‘Django’ (1966) en Tarantino’s ‘Django Unchained’ (2012). Zelf liet Kurosawa zich inspireren door de film noir-bewerking uit 1942 van Dashiel Hammetts roman ‘The Glass Key’ en door de poëtische westerns van John Ford. Maar in de eerste plaats is ‘Yojimbo’ een Japanse genrefilm die speelt met de conventies van eerdere samoeraifilms.

De film luidde ook een nieuw tijdperk in van ultragewelddadige samoeraifilms. Dit stelde Kurosawa teleur, want dat was precies het tegenovergestelde van wat hij met ‘Yojimbo’ had beoogd: hij had juist geprobeerd de lelijkheid van geweld te tonen. ‘Yojimbo’ betekende dan ook een koerswijziging in Kurosawa’s oeuvre. In eerdere speelfilms was Kurosawa vooral kritisch over de wijdverbreide financiële en morele corruptie die hij om zich heen zag. ‘Yojimbo’ is in dit opzicht anders. Kurosawa probeert niet langer realistische oplossingen te bieden; in plaats daarvan biedt hij een pure fantasie waarin het kwaad van een corrupte samenleving wordt aangepakt door een bovenmenselijke held. ‘Yojimbo’ – gefilmd in breedbeeld Tohoscope – valt ook op door het camerawerk. De film begint met een intieme, claustrofobische kadrering, overwegend vanuit lage hoeken gefilmd. De compositie verandert naarmate de film vordert, waarbij de beelden geleidelijk weidser worden en licht en schaduw een belangrijk visueel vertelmiddel zijn. 4K-restauratie door Toho.