Caravaggio (digitale restauratie)

Tilda Swinton maakte haar imposante filmdebuut in de beeldschone en buitengewoon gedurfde biopic over het leven van de renaissancekunstenaar Caravaggio. Winnaar Grote Juryprijs op het Filmfestival van Berlijn.

In zijn koortsachtige, clair-obscur portret schetst Jarman het leven van de barokkunstenaar Caravaggio, die omging met mannelijke minnaars, prostituees en de criminele onderklasse van het vroege 17e-eeuwse Rome. De weelderige, oogverblindende film brengt Jarmans belangrijke thema’s samen: de benarde positie van de kunstenaar, homoseksuele liefde en de hypocrisie van kerkelijke autoriteiten. Vanaf zijn sterfbed in 1610 blikt de in armoede vervallen kunstenaar Caravaggio (Nigel Terry) terug op zijn turbulente driehoeksverhouding met twee van de modellen voor zijn religieuze schilderijen: straatboef Ranuccio (Sean Bean) en Ranuccio’s maîtresse Lena (briljant gespeeld door Tilda Swinton). In flashbacks herschept de film Caravaggio’s originele schilderijen in een reeks sublieme, gestileerde tableaux vivants, terwijl Jarman tegelijkertijd de homo-erotische subtekst van zijn werk onderzoekt, speculerend over de relatie van de kunstenaar met zijn favoriete model Ranuccio.

‘Caravaggio’ vormde een frontale aanval op de klassieke reconstructies die Hollywood van biopics pleegt te maken. Jarmans eigenzinnige, homo-erotische film wordt opzettelijk doorbroken door anachronismen zoals een zakrekenmachine en Ranuccio’s motorfiets. De film – fantasierijk en experimenteel – was ook zijn mooiste en meest toegankelijke werk en bleek een bescheiden commercieel succes. Tilda Swinton speelde haar eerste filmrol in ‘Caravaggio’, het begin van een lange en gekoesterde samenwerking met Jarman die de actrice in al zijn zes volgende films zou castten, zoals Edward II (1991).

Tilda Swinton: “My first feature film. Shot in an unsound-proofed warehouse in Docklands. They were building Canary Wharf at the time and even though we tried to bribe the man with the massive hammer to stop banging while we were filming, the industrial traces on the sound led Derek to inaugurate a modern soundtrack – radio static, typewriter, Vespas buzzing – into 16th century Italy. Necessity being the mother of invention. Early lesson. Here I met Simon Fisher Turner, Sandy Powell and Morag Ross, all close collaborators to this day.”