Auch Zwerge haben klein angefangen

Weerspiegelt Herzogs derde, in zwart-wit gedraaide speelfilm de anarchistische geest van de jaren zestig? Of is deze, volledig door de kleine mensen uit de titel bevolkte surrealistische nachtmerrie inderdaad zo smakeloos als sommige geschokte recensenten destijds beweerden?

Bewoners van een niet nader omschreven instituut komen in opstand tegen de eenkoppige leiding die zich met een gijzelaar in een kantoortje heeft opgesloten. Heeft de belegering van het hoofdgebouw aanvankelijk iets weg van een western, al snel lijkt het de opstandelingen om maar één ding te doen zijn: een zo groot mogelijke puinhoop aanrichten.

Herzog laat de kleine mensen uit zijn film niet alleen als dollen tekeergaan, ook dieren worden niet ontzien, in scènes die anno nu ondenkbaar zouden zijn. Een levend aapje wordt aan een kruis gebonden, kippen en hanen pikken elkaar dood. De kijker is gewaarschuwd, al valt er ook het nodige te grinniken bij dit pandemonium.

Het pregnantste beeld is misschien wel dat van de bestelauto die zonder bestuurder eindeloze rondjes rijdt op een binnenplaats: symbool van totale zinloosheid. En dat alles op een locatie die veel wegheeft van een andere planeet: vulkanisch eiland Lanzarote.